Kimsenin Yanıt Vermediği Çığlık – “Seyirci Kalma” Etkisi

Yanlış olduğunu bilmemize rağmen neden bazen olan bitene seyirci kalmayı tercih ederiz ?
Zaman zaman çevremizde olan bitenin yanlış olduğuna emin olmamıza rağmen tepkisiz kalabilir, görmezden gelebilir dolayısıyla da problemin (yanlışın) daha da büyümesine, belki de kontrolden çıkmasına katkıda bulunabiliriz. ( Seyirci Kalma Etkisi )
Kurbağanın içinde bulunduğu kaptaki suyun yavaş yavaş artan sıcaklığını, ölümcül dereceye gelene kadar farketmemesi gibi bizlerde çevremizde olup biten anormallikleri zaman içersinde “normal” kabul etmeye başlayabiliriz (normalize edebiliriz).
Dr Zimbardo aşağıdaki kısa videosunda, Neden Bazen Göz yumulmayacak Şeyleri Görmezden Gelebildiğimiz konusunu “Seyirci Kalma Etkisi” ile açıklıyor.
Sosyal psikoloji alanına giren bu “Bystander Effect” yani “Seyirci Kalma Etkisi” ile ilgili daha fazla bilgi edinmek isterseniz Aşağıdaki kaynaklar ilginizi çekebilir
1 ) “Kimse ses çıkartmıyorsa olan biten normaldir” Şubat 2016 BLOG yazısı ve VİDEO
2) “Beynimiz ve Biz: Kitty Genovese Olayı / Seyirci Etkisi” 2012 de kaleme alınmış başarılı bir BLOG yazısı ve VİDEOLAR.
BLOG ÖZET
İlk bakışta, New York gibi bir şehir için olağan cinayetlerden biri gibi görünmektedir. Nitekim kayıtlara da bir tecavüzcünün saldırısı ve cinayet olarak geçer. Winston Moseley ismindeki katil kısa sürede yakalanır.
Olaydan birkaç gün sonra, Times’ın Pulitzer ödüllü yazarı A. M. Rosendal, kentin emniyet müdürü ile yemek yerken, Kitty Genovese cinayetini emniyet müdüründen işitir. Bu olayda emniyet müdürü için normal olan, ancak Rosendal’i şaşkına çeviren bir şey vardır. Polis raporlarına göre, genç kadının ölümünden yirmi dakika sonra, sokakta cinayeti gören bir kişi polis karakolunu aramış ve telefon aramasından iki dakika sonra da polis, olay yerine gelmiştir. Polislerin, görgü şahitleri ile yaptığı konuşmalarda, 38 kişi olayı görmüştür. Rapordan anlaşılmaktadır ki, Kitty Genoves’in yardım için ilk bağırışının duyulması ile, tecavüzcünün, genç kadını en son bıçaklayıp kaçması arasında otuz beş dakika geçmiştir. Kitty Genovese, bu süre içinde devamlı yardım istemiş ama kimse yardıma gelmemiştir. Rapora göre 38 kişiden hiç kimse polise, saldırı hakkında ihbar için telefon açmamıştır…..
İsterseniz, biraz da yapılan deneylere bakalım.
Yazının TAMAMINI ve ilgili videoları kaynak BLOG tan okumanızı tavsiye ederim.
Gelecek haftamız geçmiş haftamızdan iyi olsun dileklerimle
Selim Geçit
Mart 2016